Đền Bà Chúa Kho

Đền Bà Chúa Kho tọa lạc tại số 129, phố Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội.

Đền thờ bà Lý Châu Nương (tức Lý Thị Châu), một nữ tướng phụ trách kho lương của quân đội thời Trần mà nhân dân vẫn quen gọi là Bà Chúa Kho.

Theo thần phả thì Lý Châu Nương hồi nhỏ sống ở phường Võ Trại (nay là Giảng Võ), huyện Quảng Đức, phủ Phụng Thiên, kinh thành Thăng Long. Lớn lên theo học ở phường Bích Câu gần đó. Năm 22 tuổi, bà kết duyên cùng ông Trần Thái Bảo, một vị tướng từng trấn giữ Hoan Châu (nay thuộc vùng Nghệ An - Hà Tĩnh), ông làm quan trải qua 2 đời vua là Trần Thái Tông và Trần Nhân Tông.

Với vai trò là Quản Trưởng Quốc Khố, Lý Châu Nương có nhiều công lớn trong việc đảm bảo lương thực, hậu cần cho quân đội nhà Trần trong 2 lần kháng chiến thắng lợi chống giặc Nguyên – Mông xâm lược vào năm 1285 và năm 1287.

Năm 1285, tướng giặc là Toa Đô dẫn một đạo quân đánh vào nước ta từ phía Chiêm Thành hòng thâu tóm Châu Hoan. Chồng bà khi đó không ngăn được sức mạnh của giặc nên đành rút quân về giữ vùng Diễn Châu (Nghệ An) để củng cố lại lực lượng. Trong tình thế nước sôi lửa bỏng, Châu Nương đã tự nguyện chỉ huy quân sĩ, bảo vệ kho lương, lo liệu hậu cần để chồng yên tâm đánh giặc. Đến cuối tháng 5 năm 1285, nhà Trần đánh đuổi giặc Nguyên khỏi bờ cõi, bà cùng chồng được triệu về kinh đô. Ông Trần Thái Bảo được giao giữ chức cai quản quân kinh đô, còn bà trông coi kho phủ Phụng Thiên.

Cuối năm 1287, quân Nguyên lại chia 3 đạo đánh Đại Việt. Trần Thái Bảo anh dũng tử trận trong khi ngăn giặc để nhà vua Trần rút lui an toàn. Được tin chồng mất, kinh thành sắp thất thủ nhưng Lý Châu Nương vẫn bình tĩnh chỉ huy quân sĩ di chuyển toàn bộ lương thảo, khí giới đem đi cất giấu rồi tuẫn tiết theo chồng.

Để ghi nhớ công lao của Lý Châu Nương, vua Trần đã phong Bà làm Phúc Thần phường Võ Trại, truyền dựng đền thờ ngay trên nền khu vực kho lương cũ để nhân dân đời đời phụng thờ.

Đền Bà Chúa Kho hiện nay có quy mô khiêm tốn, gồm 2 gian, xây tường hồi bít đốc, mái lợp ngói ta. Bộ khung được thiết kế theo cách thức truyền thống. Các di vật hiện còn trong di tích như: Hoành phi, Cửa võng, Câu đối, Hương án, Tượng, Khám thờ, Long ngai, Hạc và những đồ tế khí phục vụ cho các sinh hoạt tín ngưỡng tại di tích.

Đền Bà Chúa Kho cùng với đình Giảng Võ, phường Giảng Võ hiện nay là nơi tôn vinh, tưởng niệm người nữ hào kiệt đã có nhiều đóng góp vào thắng lợi vẻ vang của của quân dân nhà Trần trong cuộc kháng chiến chống giặc Nguyên – Mông ở thế kỷ XIII trên đất Thăng Long – Hà Nội – đó là Lý Châu Nương mà nhân dân vẫn quen gọi với cái tên giản dị thành kính là Bà Chúa Kho.